«Ναός» σκουπιδιών τα Τέμπη

 Περιβαλλοντική υποβάθμιση με απορρίμματα, απόβλητα και παραπήγματα στην κοιλάδα
  Τόπος κατοικίας των θεών στην αρχαιότητα, κομβικό σημείο του οδικού άξονα που ενώνει τον Βορρά με τον Νότο της χώρας στη σύγχρονη εποχή, η κοιλάδα των Τεμπών είναι το θύμα μιας άναρχης ανάπτυξης που έγινε πρόχειρα εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος.
 «Οι συγκοινωνιακοί άξονες (σιδηρόδρομος και αυτοκινητόδρομος), ο αγωγός φυσικού αερίου, τα ηλεκτρικά και τηλεπικοινωνιακά δίκτυα συνέβαλαν στην άναρχη εκμετάλλευση της κοιλάδας», εξηγεί ο Αστέριος Χλωρός, πρόεδρος του σωματείου για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό Κ. Ολύμπου - Αν. Κισάβου - Πηνειού και Τεμπών «Δρυάς». Οι υποδομές στην αρχή, η βιομηχανική και αστική ανάπτυξη χωρίς σχέδιο στη συνέχεια, οδήγησαν στο σημερινό αποτέλεσμα, που επαναλαμβάνεται και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.

Ανεξέλεγκτη ρύπανση
  Η κοιλάδα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα περιβαλλοντικής υποβάθμισης, κυρίως από σκουπίδια, περιττώματα, κατεστραμμένες υποδομές και παραπήγματα, ενώ η μεγαλύτερη πληγή παραμένει η ανεξέλεγκτη ρύπανση στον Πηνειό ποταμό.
 Στην περιοχή δεν γίνεται διαχείριση απορριμμάτων, καθώς οι τοπικές αρχές δεν έχουν ξεκαθαρίσει ποιος έχει την ευθύνη για την καθαριότητα της κοιλάδας. Συνεπώς, όλα τα απορρίμματα καταλήγουν στο ποτάμι και συχνά η κοίτη του φράζει από τα πολλά σκουπίδια. Απαράδεκτη είναι η κατάσταση και γύρω από το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, το οποίο συγκεντρώνει πλήθος πιστών και τουριστών όλο τον χρόνο. «Δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις υγιεινής, με αποτέλεσμα να δημιουργείται συχνά έντονη δυσοσμία. οι υπάρχοντες χώροι εστίασης ρίχνουν τα λύματά τους κατευθείαν στο ποτάμι», καταγγέλλει ο κ. Χλωρός.
 Η υποβάθμιση του Πηνειού δεν περιορίζεται μόνο στην κοιλάδα των Τεμπών αλλά εκτείνεται κατά μήκος της όχθης του, με τις περισσότερες καταστροφές να εντοπίζονται στις παρυφές της πόλης της Λάρισας. Πρόσφατα, η Διεύθυνση Προστασίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος της νομαρχίας, έπειτα από ελέγχους και αυτοψίες σε παραποτάμια σημεία, εντόπισε ανεξέλεγκτες χωματερές και πρόχειρες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ενώ η κοίτη του ποταμού στο Κεφαλόβρυσο είναι μυστικό «νεκροταφείο» για ψόφια γουρούνια και πρόβατα. Τα νεκρά ζώα βρίσκονται σε κοινή θέα και έχουν εντοπιστεί πολλές φορές από τις αρχές. Για τα περιστατικά αυτά, που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και μολύνουν το περιβάλλον, έχουν κατατεθεί μηνύσεις, αλλά οι δράστες παραμένουν άγνωστοι.
 Τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη ρύπανση του Πηνειού φέρουν τα απόβλητα από κτηνοτροφικές μονάδες και τα δεκάδες τυροκομεία, καθώς και τα φυτοφάρμακα που έχουν προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα νιτρορύπανσης ιδιαίτερα στην περιοχή της Λάρισας. Πρόσφατες μετρήσεις του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) επιβεβαίωσαν ότι ο Πηνειός δέχεται ανεπεξέργαστα αστικά λύματα και αγροτοβιομηχανικά απόβλητα εργοστασίων ζάχαρης και χάρτου, σφαγείων, ελαιοτριβείων και γαλακτοκομείων.

«Πρώτα το κέρδος»
  «Η πολιτεία αδιαφόρησε για την προστασία της περιοχής και εστίασε στην ανάπτυξη εις βάρος του περιβάλλοντος και του πολιτισμού», λέει ο κ. Χλωρός. «Η κοινοπραξία “Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου” ενδιαφέρεται μονάχα για τον δρόμο, μόνο για το κέρδος δηλαδή», καταλήγει. Η «Δρυάς» δεν είναι ο μόνος τοπικός φορέας που εκφράζει ανησυχία για το μέλλον της κοιλάδας. Ανάλογους προβληματισμούς έχει διατυπώσει επίσης το Τεχνικό Επιμελητήριο και η οργάνωση «Φίλοι του Πηνειού», καθώς και μεγάλη μερίδα των κατοίκων της περιοχής. «Έχουμε ζητήσει από την περιφέρεια να μας ενημερώσει αν υπάρχει σχέδιο ανάπτυξης της κοιλάδας μετά την κατασκευή του νέου δρόμου και δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση», επισημαίνει ο κ. Χλωράς.

Γεωλογικά Ρήγματα

Συχνές οι κατολισθήσεις
  Η πρόσφατη κατολίσθηση, το αποτέλεσμα της οποίας ήταν ο θάνατος ενός μηχανικού και το κλείσιμο της εθνικής οδού, δεν ήταν η μοναδική. Η περιοχή έχει έντονη τεκτονική δράση εξαιτίας των γεωλογικών ρηγμάτων. Σύμφωνα μάλιστα με τον «Ηρόδοτο», τα Τέμπη δημιουργήθηκαν έπειτα από σεισμό που έδωσε διέξοδο στα νερά του Πηνειού και των λιμνών προς το Αιγαίο.
 «Από το 1950 που κατασκευάστηκε ο δρόμος, υπάρχουν καταπτώσεις -συνήθως μικρού μεγέθους- που έχουν προκαλέσει και ατυχήματα», σημειώνει ο Ευθύμης Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
 Τον τελευταίο χρόνο είχαν τοποθετηθεί προσωρινά πλέγματα, τα οποία, ωστόσο, δεν μπορούν να συγκρατήσουν τα μεγάλα κομμάτια από αποκόπτονται από τα βράχια. Το μεγάλο έργο της στήριξης των πετρωμάτων της κοιλάδας έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει αμέσως μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής των σηράγγων, απ’ όπου θα διέρχεται η εθνική οδός.

Προτάσεις και παρεμβάσεις
  Για την αναβάθμιση της περιοχής, το σωματείο «Δρυάς» προτείνει παρεμβάσεις με στόχο την ανάδειξη του φυσικού πλούτου και την ανάπτυξη της κοιλάδας:
1. Ένταξη της παλαιάς εθνικής οδού σε Πρόγραμμα Φυσικών Εθνικών Δρόμων Ιδιαίτερης Αισθητικής Αξίας.
2. Ανάδειξη των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής με σωστό σχεδιασμό και έργα ενταγμένα στο φυσικό περιβάλλον.
3. Σύσταση ανεξάρτητου φορέα διαχείρισης για την προστασία της κοιλάδας και των γύρω περιοχών,
με τη συμμετοχή των τοπικών περιβαλλοντικών οργανώσεων, της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της νομαρχίας και των όμορων δήμων και κοινοτήτων. Ενιαίος σχεδιασμός δράσεων με τις γειτονικές προστατευόμενες περιοχές.
4. Χωροθέτηση των τουριστικών εγκαταστάσεων, με σεβασμό στο περιβάλλον και την αισθητική του τόπου, αποκατάσταση των μνημείων και πληροφοριακό υλικό.
5. Επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής που ξεκινά από τα Τέμπη και καταλήγει στη Ραψάνη (Τρενάκι των Τεμπών).

Εφημερίδα :  Realnews Κυριακή 3-1-2010
http://www.realnews.gr/